Ik ben niet zo koningsgezind. Erfenisje van jarenlang actievoeren tussen de anarchisten. En ik heb een bloedhekel aan dom volksvermaak. Dus ik ben gisteren met mijn koters even verplicht de rommelmarkt af geweest, en daarna lekker rustig naar huis gegaan. Maar voor wie geen genoeg kan krijgen van oranje, een hele oranje blogpost. Leve de... eh, Bataat!
Ik ben altijd al fan van de zoete aardappel, niet alleen rond koninginnedag. Ik vind Koningsdag trouwens echt voor geen meter klinken, dus dat zit er ook niet in - en ik denk dat ik 't maar gewoon bij 30 april hou ook, dat is zo'n handig te onthouden datum. Ik kan snotdorie al niet eens de verjaardag van mijn eigen vader onthouden, laat staan die van de vader des vaderlands. Schiet toch op.
Oh ja, zoete aardappel. Ja. Die zijn er in Nederland in twee varianten: witte en oranje. Witte vind ik niet zo lekker, maar dat is een mening en geen feit - dus laat je niet afschrikken. De oranje is wat sappiger en minder zetmelig. Affijn. De zoete aardappel (ook wel Bataat of Zoete Bataat genoemd, Ipomoea batatas in het moeilijk) is supergezond en een geweldige vervanging voor de afgezaagde Hollande pieper.
Gillian
Eén van mijn eerste kennismakingen met de zoete aardappel was in het program van Gillian McKeith. Dat uitgemergelde dametje van de BBC, een beetje de Sonja Bakker van Engeland (maar dan beter). Ze heeft duidelijk wat meer vetten nodig, dat zie je zo - en erg veel passie zit er ook niet in. Toch vind ik haar wel tof, want ze laat mensen in bakjes poepen en dat is al geinig genoeg op zich.
Er was één aflevering waarin ze wél passie liet zien, en dat was die met de zoete aardappel. It's absolutely packed with B-vitamins! riep Gillian - en dat was wel weer genoeg vurigheid voor een strenge Engelse, dus ze trok haar mondje gelijk weer op zuinig. Maar gelijk had ze wel.
Vits & Mins
Bataten zitten vol met B-vitaminen, om precies te zijn B1, B2, B3, B5, B6 en B11 (foliumzuur). Best een indrukwekkend rijtje. Lapje vlees erbij en je hebt vitamine B-kwartet. Nog indrukwekkender zijn de hoeveelheden vitamine C (70% van je ADH per portie) en pro-vitamine A (meer dan 1000% procent - de witte variant trouwens een stuk minder). Daar kun je nog eens mee thuiskomen. Daarnaast bevatten ze heel aardige hoeveelheden koper, mangaan, fosfor, magnesium en ijzer.
Preebiejooties en laaggliekeemies
Zoete aardappelen kunnen nog een ander leuk trucje: ze zijn goed voor je darmflora. Ze bevatten complexe koolhydraatketens (dat zijn die gezonde). Dit zijn oplosbare vezels die je darmflora te eten geven. Ze zijn dus prebiotisch (zorgen voor een gezonde darmflora), en dat is iets dat we in Nederland best kunnen gebruiken.
Ook zorgen deze vezels ervoor dat de koolhydraten langzaam worden opgenomen. Ze zorgen niet voor een piek-dal-effect in je bloedsuikerspiegel. Gewone aardappels wel, trouwens - één van de redenen dat je een halfuur na je aardappelmaaltijd alweer honger hebt, of dat je na het eten alleen nog maar wilt slapen.
Tot slot laat Nutritiondata (love it!) zien dat zoete aardappelen extreem anti-inflammatoir zijn. Anti-wattes? Inflammatoir. Met andere woorden: ontstekingsremmend. Sommige voedingsmiddelen lokken makkelijker ontstekingsreacties uit in je lichaam dan andere. Die ontstekingen zijn maar klein en je merkt er niet zoveel van, maar ze kunnen wel vervelende klachten veroorzaken zoals vermoeidheid, eczeem/asthma, reuma en zelfs hart- en vaatziekten. Beetje jammer wel. Maar de zoete aardappel helpt je dus deze ontstekingsreacties te vermijden. Yay for that!
Wat, Hoe & Waar
Zoete aardappel dus. Je koopt ze bij de (Turkse) toko, natuurwinkel of bij de Hoogvliet hier in Overvecht (ja hé, kan ik er wat aan doen dat je niet in de buurt woont). Het schilletje is bruinig of soms rood. Krab stiekem even met je nagel over het vel en kijk welke kleur eronder zit. De witte laat ik, zoals gezegd, lekker liggen en de licht-oranje versie gaat mee in de boodschappentas. Tenzij ze heel gerimpeld zijn, want dan zijn ze oud.
Zo zien ze eruit
Ze groeien hier niet en komen dus per definitie uit verre landen. Da's een minpuntje. Maar dat is bij bananen ook en tsja, ik ben toch niet helemaal bereid om die op te geven. Ze zijn het hele jaar te krijgen. Er is wel een seizoen: in de winter is de kans groter dat je zoete aardappelen mooi en vers zijn.
En wat doe je er dan mee? Mensch, je kunt beter vragen wat je er niet mee kunt doen! Van soep tot taart tot salade tot stamppot tot, jawel, patat: het kan allemaal. Doe slim en voeg lekker wat vet toe, dat helpt om de pro-vitamine A om te zetten in echte vitamine A (hebbie meer an). Kinderen vinden de zoetige smaak en de mooie oranje kleur vaak geweldig (en geef toe: jijzelf ook). What's not to like?
De vraag van vandaag:Wat is jouw favoriete gerecht met zoete aardappel?
Vertel het ons in de reacties!
